అష్టగంధం :

సుమధురమైన ఎనిమిది గంధాలను కలిపి తయారు చేసేదే అష్టగంధం అని అంటారు .ఆ ఎనిమిది పదార్ధాలు ఏమిటంటే ...

1.కస్తూరి 2.గోరోజనం 3.కుంకుమ పువ్వు 4.దేవదారు 5.పచ్చ కర్పూరం 6.అగిలు 7.శ్రీగంధం 8.రక్త చందనం

ఈ ఎనిమిది పదార్ధాలతో చేసే గంధం పరమాత్త్మనుకి ప్రియమైనది .దిన్ని ధరించడం ద్వార దైవత్వాం సిదిస్తుంది .దీనిలో మూడు రకాలు ఉన్నాయి

1.శివ గంధం 2.శక్తి గంధం 3.విష్ణు గంధం

శివగంద0 :
దేన్నీ శైవులు తాయారు చేసి శివునుకి అర్చించి ప్రసాదాన్ని స్వీకరిస్తారు .దేనిలో శ్రీ గంధం ,అగిలు గంధం ,పచ్చ కర్పూరం ,చందనపు ఆకు ,అరటి వేరు ,కుంకుమ పూవు ,రక్తగంధం ,కంకుష్టాన్ని ఉపయోగిస్తారు. ఈ సివగంధాన్ని శాస్త్రబద్దంగా తాయారు చేసి దేనిని మూల విగ్రహానికి అంటే శివలింగానికి ప్రతి రోజు పెడితే దేవాలయ వాతావరణం శాంతంగా ఉంటుంది .అన్ని రకాల వస్తు దోషాలు తొలగి దేవునికి కళ వస్తుంది.
 
శక్తిగంధం :

 దేనిని ఎక్కువుగా స్త్రీ దేవతల దేవాలయాలలో శాస్త్రబద్దంగా చేసి ,దేవికి ఈ శక్తీ గంధాన్ని పెడుతారు

ఈ శక్తి గంధాన్ని శ్రీగంధం ,అగిలు గంధం ,పచ్చ కర్పూరం ,కచోర ,కుంకుమ పూవు ,గోరోజనం ,జటమాoసి ,శిలా రసాల నుంచి తాయారు చేస్తారు .

శక్తి గంధాన్ని మూల విగ్రహమైన స్త్రీ దేవాలయలో ఉండే మూర్తికి పెడతారు .దీనితో దేవాలయలో దోషాలు ,వాస్తు దోషాలు తొలగిపోతాయి.

విష్ణు గంధం :
విష్ణు గంధాన్ని అన్ని విష్ణు దేవాలయలో ఉపయోగిస్తారు ..దీనిలో శ్రీగంధం ,అగిలు గంధం బావాంచ ,కంకుష్ట పువ్వు ,మురామంసి ,జటామాంసి ,సిలరసం వీటిని మూల విగ్రహనికి పెట్టి అనంతరం పూజ కార్యక్రమాలు ముగిసిన తరువాత భక్తులకు ప్రసాదరూపంలో పంచుతారు .

దిన్నింత ఒకే ప్రమాణంలో గందం తీసి అ గంధాన్ని స్వామికి లేదా దేవికి అర్పించి స్వీకరిస్తే అటువంటి వారికీ దేహంలో ఉండీ సమస్త వ్యాధులు తొలగి ,దేవుని అనుగ్రహంతో అన్ని పనులు సత్వరమే సిద్దిస్తాయి

దేన్నే లేపన గందం అనీ ,అస్థగంధమని ,గంధషత అని కూడా పిలుస్తారు .దేన్నీ ధరిస్తే ఆకర్షణతో పాటు తేజోవంతులు ,దైవనుగ్రహ సంభూతులు ,కీర్తి వంతులు అవుతారు .దేన్నీ ఎ దేవాలయంలో అయెతే ఉపయోగిస్తారోఆ దేవునుకి ,దేవతా కళ ఎక్కువ అవుతుంది .ఈ గంధాన్ని స్త్రీలు కూడా దరించవచ్చు.